نقش قبایل کُرد در حکومت صفویه (از شاه اسماعیل اول تا آغاز حکومت شاه عباس اول)

حکومت صفوی اگر چه تداعی کننده قبایل قزلباش است اما در گستره جغرافیائی این حکومت اقوام و قبایل گوناگونی سکونت داشتند که هر کدام با توجه به اوضاع و احوال زمان و وضعیت داخلی خود در پیشبرد سیاست های صفویان نقش فعالی بازی کردند که از جمله آنها می توان به کُردها اشاره نمود. رساله حاضر به بررسی نقش قبایل کُرد از روی کارآمدن شاه اسماعیل اول تا ابتدای حکومت شاه عباس اول می پردازد. در دوره صفویه علاوه بر قبایل قزلباش، سایر اقوام و قبایل از جمله کُردها در حوادث و رویدادها کنش و نقش فعالی ایفا نمودند. قبایل کُرد با توجه به جغرافیای زیستی و ژئواستراتژیکی که داشتند از دو جنبه خارجی و داخلی همواره مورد توجه دو حکومت ایران و عثمانی بودند و در مناسبات این دو قدرت نقش حساس و تأثیرگذاری بازی می کردند زیرا با توجه به اینکه در مناطق مرزی دو امپراطوری قرار داشتند، خواه ناخواه در منازعات و درگیری های دو امپراطوری نقش داشتند؛ علاوه بر جنگ های خارجی کُردها در کشمکش ها و درگیری های داخلی حکومت صفوی حضور قابل توجهی داشتند و در راستای تثبیت و تداوم حکومت مذکور فعالیت ها و تلاش های قابل تحسینی از خود نشان دادند هدف از انجام این پژوهش، بررسی کنش و نقش قبایل کُرد در رویداد ها و تحولات سیاسی حکومت صفوی در مقطع زمانی قدرت گیری شاه اسماعیل اول تا ابتدای سلطنت شاه عباس اول می باشد. دوره ای که در میان صفویه پژوهان به دوره تشکیل و تثبیت حکومت صفوی شهره دارد و در این راستا قبایل کُرد در کنار سایر اقوام و قبایل موجود، فعالیت و اقدامات بسیار ارزشمندی انجام دادند. بطور کلی کارکرد اصلی این پایان نامه، تبیین و تحلیل عمق و دامنه کنش و واکنش قبایل کُرد در تغییر و تحولات سیاسی داخلی و خارجی حکومت صفوی از ابتدای شاه اسماعیل اول تا آغاز به تاج و تخت نشستن شاه عباس اول است.